Opis
Tomasz Mojsik
Muzy są uniwersalnym i wciąż żywym symbolem w kulturze europejskiej. Jednak czy ich obraz znany nam z tekstów literackich i podręczników mitologii był zawsze taki sam? Książka próbuje wskazać na różne aspekty obrazu Muz w kulturze greckiej epoki archaicznej i klasycznej, odwołując się do tekstów literackich, ikonografii i danych archeologicznych. Analiza objęła takie zagadnienia, jak rola i funkcje bogiń w kulcie, rozbieżności w genealogii, imionach i liczbie Muz, sceny inicjacji poetyckiej czy znaczenie płci w wypowiedziach metapoetyckich.
ISBN 978-83-7543-194-0
Warszawa 2011, B5, ss. 337
Spis treści
Przedmowa
Wykaz autorów antycznych i cytowanych tekstów źródłowych
Rozdział 1. Wprowadzenie
Metoda badawcza
Granice chronologiczne pracy
Zakres źródłowy
Stan badań
Terminologia i uwagi techniczne
Rozdział 2. Muzy między religią a edukacją
Najwcześniejsze świadectwa literackie
Hezjod
Safona
Terpander fragm. 4 Campbell – libacja dlaMuz
Muzy i Pitagoras
Mouseion
Kult Muz w Atenach i Akademii
Dolina Muz
Kult Muz w Delfach
Inne miejsca kultu Muz
Thespie
Liberthrion
Cheroneia
Kitharion
Teby
Sparta
Amykai
Korynt
Arkadia
Epidauros
Trojdzena
Megara
Olimpia
Messene
Basen Morza Egejskiego
Morze Czarne – Istros
Sycylia – Syrakuzy
Italia – Tarent
Kult Muz – świadectwo ikonograficzne
Podsumowanie
Postscriptum – Larissa i kult Apollona Mousagetesa
Rozdział 3. Genealogia, imiona i liczba Muz
Genealogia
Ouranos i/lub Ge
Apollon
Harmonia
Pieros i Pimpleis
Inne genealogie
Podsumowanie
Onomastyka – imiona Muz
Muzy i arytmetyka wyobraźni
Dziewięć Muz – Homer i Hezjod
Dziewięć Muz – po Hezjodzie
Inne liczby
Podsumowanie
Rozdział 4. Antropologia metapoetyki – sceny inicjacji poetyckiej i płeć kulturowa Muz
Sceny spotkania z Muzami
Spotkanie z Muzami u Hezjoda
Inne sceny spotkania z bóstwami: Archiloch, Hipponaks, Archiloch II, Ajschylos, Epimenides, Homer – Stesichoros, Anakreont, Ennius, Kallimach – Quintus ze Smyrny, Platon i Pindar a pszczoły, Ezop
Podsumowanie
Płeć kulturowa i Muzy
Muzy jako chór córek/dziewic
Muzy jako matki i „żony”
Gender a stosunki między Muzami a Poetą
Podsumowanie
Rozdział 5. Zakończenie: metapoetyka czyli socjopoetyka? Funkcje Muz w kulturze greckiej epoki archaicznej i klasycznej
Muzy a religijność grecka
Kult Muz
Źródła kultu Muz
Muzy a świat natury
Muzy jako towarzyszki innych bóstw
Związki z wodą
Nimfy
Muzyka w kulcie
Muzy a poeta/publiczność
Kult poetów (i Muz)
Muzy epichoryczne
Metapoetyka i antropologia
Funkcje Muz
Funkcje narracyjne
Inwokacja i funkcje komunikacyjne
Muzy i autoryzacja
Muzy i metapoetyka
Abstract
Bibliografia
Indeks miejsc cytowanych
Indeks