Historia ciała. Lekarz i jego pacjentki w osiemnastowiecznym Eisenach

Opis

Barbara Duden

W tomie tym autorka analizuje niezwykłe źródło. Johannes Storch, lekarz żyjący w XVIII-wiecznych Niemczech, przez 20 lat prowadził dziennik swojej praktyki lekarskiej, zajmujący w druku osiem woluminów. Odnotowywał słowa pacjentek i przedsięwzięte terapie, a także zastanawiał się nad przyczynami chorób i działaniem przepisanych leków. Autorka szuka w nim przede wszystkim zapisu sposobu, w jaki pacjentki Storcha doświadczały własnej cielesności. Pokazuje, jak odmienne od obecnego było wyobrażenie o własnym ciele i jego odczuwanie przez XVIII-wieczne kobiety.

Klio w Niemczech, t. XIX

Koedycja z Niemieckim Instytutem Historycznym

ISBN: 978-83-7543-305-0. Warszawa 2014, A5, ss. 270

Spis treści

• Uwagi wstępne: sprzeciw wobec tezy o ahistoryczności ciała
• Rozdział 1. Punkt wyjścia historii ciała
  • Zasadnicze rozróżnienie: dwie metody – dwa ciała
  • Produkcja nowoczesnego ciała
  • Kilka refleksji na temat dziejów materii i formy
  • Socjogeneza nowoczesnego postrzegania ciała
  • Ciało traci władzę
  • Tresura ciała
  • Ciało odrażające
  • Władza definicji
  • Obraz ciała a zagadnienia ogólnospołeczne
  • Historia ciała epoki
  • Dzieje recepcji wyobrażeń ciała
  • Historia metafory
  • Interpretacje fenomenologiczne i psychologiczne
  • Rzeczywistość jako odzwierciedlenie ciała
• Rozdział 2. Johann Storch i niewieście lamenty
  • Życiorys pedanta
  • Protokoły lekarza miejskiego
• Rozdział 3. Gabinet lekarski
• Rozdział 4. Poszczególne aspekty wyobrażenia ciała
  • We wnętrzu ciała zachodzi nieprzenikniona metamorfoza
  • Lekarz bada „sens” wewnętrznych procesów
  • Ciało nie determinuje bycia kobietą
  • Otwory ciała to ujścia materii
  • Lekarz interpretuje wewnętrzne przepływy
  • Napływ i odpływ są swoją odwrotnością
  • Zastój i rozkład
  • Zagrożenia z zewnątrz
  • Przeszłość kładzie się cieniem na ciało
  • Bóle wędrują po ciele
  • Ciąża jako balansowanie na krawędzi
  • Lekarz bada naturę
• Rozdział 5. Uwagi końcowe
  • Paradygmat /versus/ temat
  • Przesunięcie akcentu z historii odkryć na historię wynalazków
  • Przesunięcie akcentu z historii recepcji pojęć opisowych na zrozumienie ustnego przekazu form wyobrażeń
  • Od historii uczonych toposów i ich recepcji ku historyzacji wyobrażeń kierujących praktyką lekarską
  • Dzieje medycyny jako historia stanu lekarskiego i specjalizacji /versus/ historia definiowania ciała przez podmioty społeczne
• Bibliografia
• Indeks osobowy